درای نیدلینگ یا سوزن خشک یکی از روشهای درمانی نوین است که امروزه به عنوان یک متد پرکاربرد توسط فیزیوتراپیستها مورد استفاده قرار میگیرد.
در این روش از سوزنهای مخصوص استریل و بسیار نازکی استقاده میشود که کمک زیادی به تسکین درد، از بین بردن گرفتگیهای عضلانی و درمان نقاط ماشهای میکند.
در صورتی که این روش درمانی توسط فیزیوتراپیست که دورههای لازم آموزش سوزن زدن خشک را دیده انجام بگیرد تقریبا هیچ گونه عارضه جانبی خاصی در پی ندارد، اگرچه ممکن است در برخی افراد تحت درمان مشکلاتی همچون سوزش و درد خفیف در محل وارد کردن سوزنها دیده شود که اغلب طی ۷۲ ساعت از بین میرود.
درای نیدلینگ سبب تحریک بافتهای عضلانی و همبند شده و کمک زیادی به تسکین دردهای مزمن میکند.
آزاد سازی نقاط ماشهای یکی از مهمترین تاثیرات این روش درمانی است و از آن جایی که نقاط ماشهای از مهمترین دلایل بروز دردهای مزمن اسکلتی – عضلانی هستند، سوزن خشک به عنوان یک متد بسیار موثر در تسکین دردهای مزمن شناخته میشود.
سوزن خشک بر خلاف طب سنتی که یک روش قدیمی و شرقی است روشی نوین و غربی است که محل دقیق وارد کردن سوزنها با استفاده از متون جدید علم آناتومی و کینزیولوژی مشخص میشود.
میزان نیاز بیمار به جلسات درمان با سوزن خشک با توجه به نوع و شدت مشکل بیمار و همچنین صلاح دید فیزیوتراپیست متغیر است.
با وجود مزایای فوق العاده این روش درمانی برخی افراد دارای شرایط خاص نمیتوانند از مزایای آن بهره مند شوند، از جمله خانمهای باردار، افرادی که ترس شدید از سوزن دارند، کودکان زیر ۱۲ سال، افراد مبتلا به بیماریهای قلبی و عروقی و بیماریهای روماتیسمی، افراد مبتلا به عفونت‌های مزمن و افرادی که در منطقهای از بدن زخم خون ریزی دهنده دارند نباید تحت درمان با این روش قرار بگیرند.
موارد کاربرد درای نیدلینگ
1) اختلالات عضلانی – فاسیایی بخصوص نقاط ماشهای
2) کشیدگی مفاصل و تاندونها
3) دردهای مزمن مانند کمردرد و زانودرد
4) التهاب تاندونها
5) آسیبهای مفصلی
6) درمان آسیبهای ورزشی
7) سندرم مفصل گیجگاهی – فکی
8) سندرم تونل کارپال
9) خار پاشنه پا و التهاب فاسیای کف پا
10) گرفتگیهای عضلانی
11) فیبرومیالژیا
12) فروزن شولدر (شانه یخزده)
13) تنیس البو (سندروم آرنج تنیس بازان)
14) گلف البو
15) دردهای پس از جراحی
16) چسبندگی عصب مچ دست
17) دردهای مفصلی مزمن
18) سردردهای گردنی
19) سردردهای میگرنی
20) درد عصب سیاتیک
فواید درای نیدلینگ
1) تسریع روند بهبودی
2) شل شدن عضلات و رفع گرفتگیهای عضلانی
3) اختلال در چرخه انتقال درد
5) تحریک سنتز کلاژن و پروتئین که به روند ترمیم و یازسازی بافتهای اسیب دیده بدن کمک میکند.
6) کاهش دوره نقاهت پس از بیماری و آسیب دیدگی
هدف از درمان با این روش
این درمان، ممکن است در پاسخ به بیمارانی که مشکلات اسکلتی – عضلانی مانند درد عضلانی، ایجاد بافت اسکار، ضعف عضلات یا عدم تحرک دارند، به‌کار برده شود. این روش معمولاً برای درمان نقاط ماشهای استفاده میگردد، یعنی عضلاتی که کمبود اکسیژن دارند و درصورت لمس آنها بسیار حساس و دردناک میشوند. نقاط ماشهای همچنین ممکن است منجر به درد در جای دیگر بدن شود که به آن درد ارجاع شده نیز گفته میشود.
علاوه بر نقاط محرک، سوزن خشک برای درمان مشکلات مفصل، دیسک گردن و سایر مشکلات ستون فقرات، تاندونیت، میگرن، قفل فک یا سایر مشکلات فک و درد لگن مناسب است. روش درای نیدلینگ برای درمان شرایطی که از حرکات تکراری از جمله سندرم تونل کارپال ایجاد میگردد نیز استفاده میشود. در حالی که این بیماری‌ها شایعترین معضلاتی هستند که «سوزن خشک» میتواند به آنها کمک کند، نگرانی‌هایی نیز وجود دارد که ممکن است درمانگر یا پزشک شما را در انجام فرآیند درای نیدلینگ تهدید کند.
پزشک ارتوپدی یا کایروپراکتور ممکن است سوزنهای خشک را بر روی بیمارانی که برای این روش مناسب می‌دانند انجام دهد. این متخصصان پزشکی ممکن است دستورالعمل پزشک را به یک فیزیوتراپی یا سایر درمانگران که درخواست استفاده از این روش را بر روی بیمارانی که ارزیابی کرده‌اند نیز صادر کنند.
سوزن خشک برای درمان و یا بهبود تمام عضلات یا مشکلات مفصلی درنظر گرفته نشده است و بهتر است به‌عنوان بخشی از یک برنامه درمانی که شامل تمرین، فعالیت، ماساژ، استفاده از گرما و آموزش بهداشت باشد استفاده شود.
این روش درمانی چطور عمل میکند؟
درای نیدلینگ یک روش پیشرفته درمانی محسوب میشود و مکانیسم اثر آن برای کاهش درد هنوز کاملا مشخص نیست. تحقیقاتی که بر روی اثرات درمانی درای نیدلینگ انجام شده نشان میدهد تحریک نقاط ماشهای توسط سر سوزن موجب چندین اتفاق به طور همزمان در تریگرپوینتها و نقاط اطراف آنها میشود:
1) در سیستم عصبی مرکزی منتهی به عضو، مقدار قابل توجهی اندورفین آزاد میشود که باعث کاهش درد میگردد. این آزادسازی اندورفین میتواند تا حتی دو روز هم ادامه داشته باشد.
2) میزان خون رسانی و اکسیژن رسانی به بافت مورد نظر چندین برابر شده و در نتیجه با کاهش قابل توجه درد، اسپاسم و گرفتگی عضلات اطراف مواجه میشویم. بد نیست بدانید عضلاتی که دچار اسپاسم هستند با کمبود گردش خون و اکسیژن همراهند. پس درای نیدلینگ دقیقا خلاف جهت عمل کرده و باعث آزادسازی عضله میشود.
3) درای نیدلینگ و تحریکات عمقی مانع از انتقال موقتی پیام درد به مغز میشود. همین عدم ارسال پیام درد به عضله امکان آزادسازی و شل شدن را میدهد.
4) سوزن با تحریک عصبهای مربوطه یک جریان الکتروشیمیایی را به مغز مخابره میکند. در طی این جریان، عضله یا تاندون به صورت لحظهای شدیدا منقبض میشود، اما چون فرمان انقباض لحظهای است، عضله این بار برای مقابله با فرمان سعی در حرکت در جهت مخالف را داشته و از حالت انقباض و گرفتگی خارج میشود.
بیشتر بخوانید: درمان‌های دستی درد | 5 تکنیک درمان‌های دستی!
چه کسانی نباید از این روش استفاده کنند؟
مسلما همانند دیگر روشهای درمانی و تکنیکهای فیزیوتراپی، استفاده از این تکنیک در همه افراد توصیه نمیشود. فیزیوتراپیستهای عزیز باید دقت کنند که انجام درای نیدلینگ بر روی افراد زیر احتمال آسیب را در پی دارد و باید با رعایت احتیاط بیشتری این تکنیک را به کار برد. حتی شاید بهتر باشد روشهای دیگر را جایگزین این روش کرد.
درای نیدلینگ برای افراد زیر توصیه نمی شود:
1) کودکان زیر ۱۲ سال
2) زنان باردار بخصوص در سه ماه نخست بارداری: دانستن این نکته ضروری است که در مواردی مثل کمردرد فیزیوتراپیست ممکن است از درای نیدلینگ برای کاهش درد استفاده کند.
3) افراد مبتلا به بیماریهای روماتیسمی
4) افرادی که به بیماریهای عفونی مزمن مبتلا هستند و سیستم ایمنی بدنشان ضعیف است.
5) افرادی که داروهای ضد انعقاد خون مصرف میکنند باید با احتیاط تحت این درمان قرار بگیرند.
6) افرادی مبتلا به دیابت و بیماریهای عروقی که فشار خون کنترل بالا یا پایین نشدهای دارند.
7) افرادی که زخمهای وسیع در منطقه تحت درمان دارند.
همکاران محترم باید توجه کنند که در درمان افراد زیر با این روش، احتیاط بیشتری لازم است و بهتر است در صورت صلاح دید با روشهای دیگر درمان کنند:
1) خانمها در دوران قاعدگی
2) بیماران مبتلا به اختلالات روانشناختی
3) افرادی که قادر به برقراری ارتباط با درمانگران نیستند.
4) افرادی که به تازگی جراحی شده‌اند.
5) افرادی که از سوزن وحشت دارند.
دوره درمان درای نیدلینگ چقدر طول میکشد؟
بسته به نوع بیماری و میزان پیشرفته بودن آن، میزان درگیری عضلات تحت انقباض و سن بیمار، درای نیدلینگ بین دو تا چهار جلسه زمان میبرد. البته ناگفته نماند که معمولا حل اساسی یک مشکل مثل مشکلات دیسک یا لگن حداقل به ده جلسه فیزیوتراپی نیاز دارد. اما در مواردی که عضلات فرد تنها تحت انقباض و اسپاسم عضلانی قرار گرفته باشد، با همین دو الی چهار جلسه، درمان تکمیل شده و اسپاسم به طور کامل از بین میرود.
در ضمن هر جلسه درای نیدلینگ بین بیست تا سی دقیقه زمان میبرد و معمولا جلسات بصورت هفتگی انجام میشوند.
تاثیر این تکنیک واقعا بالا بوده و آزاد سازی عضله طی 48 ساعت تا 72 ساعت بعد از اجرای تکنیک بسیار محسوس خواهد بود که با کاهش درد ناشی از گرفتگی همراه است.
بیشتر بخوانید: آشنایی با طب سوزنی و کاربردهای مربوط به آن
آیا این روش درمانی درد دارد؟
درای نیدلینگ معمولا با اندکی درد همراه است. البته درد این تکنیک مسلما از درد آمپول زدن بسیار کمتر است. در روش درای نیدلینگ، زمانی که سوزن به نقاط تحت اسپاسم برخورد میکند درد و سوزش لحظهای در آن نقطه حس میشود که همانطور که گفتیم زیاد نیست اما وجود دارد، وگرنه اگر سوزن را در نقطه غیراسپاسم فرو کنیم تقریبا دردی احساس نمیشود.
خطرات و عوارض درای نیدلینگ
عوارض جانبی مرتبط با سوزن خشک، شامل درد در طی یا بعد از عمل، خون ریزی در محل سوزنها، ضعف، خستگی و کبودی پوست می‌باشد. البته بیشتر این عوارض جانبی جزئی هستند و برای بیمارانی که تجربه درمان دارند، آسیب یا پریشانی قابل توجهی ایجاد نمی‌کند.
نادرترین، اما خطرناک‌ترین عارضه درای نیدلینگ، آسیب به اندامی است که سوزن آن را سوراخ میکند. در صورت وارد شدن سوزن در قفسه سینه، ممکن است عارضه پنوموتوراکس یا «ریه سوراخ شده» اتفاق بیوفتد.
این درمان برای خانمهای باردار، افرادی که هدف سوزن درمانی را نمی‌پذیرند و افرادی که ترس از سوزن دارند مناسب نیست. افرادی که اخیراً جراحی داشته‌اند و دارای زخمهای روبه بهبودی هستند، باید قبل از شروع دوره درمان درای نیدلینگ، با پزشک خود مشورت کنند. همچنین اگر در حال حاضر داروهای رقیق کننده خون مصرف می‌کنید، باید قبل از شروع این درمان، با پزشک خود مشورت کنید. روشهای دیگری با فواید مشابه برای افرادی که نیاز به تسکین از طریق نقاط محرک و سایر شرایط عضلات یا مفصل دارند، وجود دارد.
در حالی که خطرات زیادی وجود دارد، فواید این درمان به مراتب بیشتر از معایب موجود است. این خطرات با مشاوره با یک متخصص مراقبت‌های پزشکی مجرب که از تکنیکهای مداوم و تجهیزات استریل استفاده میکند، به میزان قابل توجهی قابل کاهش یافتن است.
اقدامات لازم در صورت بروز عوارض درای نیدلینگ
در صورت بروز هرگونه عوارض جانبی، باید سریعاً به پزشک یا فیزیوتراپیست خود اطلاع دهید. عوارض جانبی مانند کبودی پوست یا درد عضلات، ممکن است چند روز تا یک هفته ادامه داشته باشد. این عوارض جانبی معمولا شدید نیستند و ناشی از وارد شدن فیزیکی سوزن به پوست خواهد بود.
فیزیوتراپیست شما ممکن است استراحت یا روشهای دیگری را برای بهبود کبودی پوست و درد عضلات توصیه کند. اگر عوارض جانبی شدید و کمیاب‌تری مانند تنگی نفس و خونریزی عمده را حس کردید، باید فوراً با اورژانس تماس بگیرید. این میتواند وجود عفونت یا آسیب اندام ناشی از سوراخ را نشان دهد.