سکته مغزی در حال حاضر سومین علت شایع مرگ و میر پس از سرطان و بیماری قلبی است. نه تنها افراد مسن مبتلا می شوند، بلکه بیشتر جوانان، نوجوانان و کودکان دچار سکته میشوند. هرچه سکته مغزی سریعتر تشخیص داده شود و اقدامات درمانی آغاز شود، احتمال اینکه خطر آسیبهای بعدی به حداقل برسد بیشتر است. داروهای سکته مغزی تا حد زیادی به درمان و رفع عوارض این بیماری کمک می کند. در ادامه به بررسی این دارو ها خواهیم پرداخت.
سکته مغزی زمانی رخ میدهد که اختلال گردش خون ناگهانی در مغز ایجاد شود. سکته مغزی کمبود ناگهانی اکسیژن و سایر بسترها در مغز است. تقریباً دو نوع سکته وجود دارد. کاهش ناگهانی جریان خون، سکته مغزی ایسکمیک (انفارکتوس مغزی) و سکته مغزی یا سکته هموراژیک (خونریزی حاد مغزی).
خطر سکته مغزی با افزایش سن افزایش مییابد، اما تعداد افراد مبتلا نیز سال به سال در میان افراد بسیار افزایش مییابد. دلیل آن احتمالا این است که عوامل خطر نیز به مراحل اولیه زندگی منتقل میشوند. عوامل خط مانند: چاقی، افزایش سطح چربی خون، فشار خون بالا، دیابت، ورزش نکردن. در مقایسه با گذشته، بخش زیادی از جوانان از استعمال دخانیات روی گردان شدهاند. دخانیات خطر ابتلا به سکته مغزی را بیشتر میکند.
سکته مغزی چه علائمی دارد؟
- لکنت زبان
- سرگردانی
- فلج شدن یک طرفه یا حتی منعکس شده در اندام فوقانی و تحتانی
- سردردهای مداوم با کیفیتهای متفاوت
- فلج میدان بینایی
- افزایش ضربان قلب
- وحشت و ترس از مرگ
برخی از این علائم ممکن است بعد از درمان نیز همراه بیمار باشد. از این رو از دارو های سکته مغزی و توانبخشی بعد از سکته مغزی برای بهبود بیمار استفاده می شود.
نحوه عملکرد داروهای سکته مغزی
داروهایی که برای درمان سکته مغزی استفاده میشوند انواع مختلفی دارند که هر کدام نحوه عملکرد متفاوتی دارد. در این مقاله میخواهیم به معرفی داروهای سکته مغزی بپردازیم. با ما همراه شوید.
چه عواملی منجر به سکته مغزی میشود؟
عاملی که باعث سکته مغزی می شود در تجویز داروهای سکته مغزی تاثیرگذار است. سیگار کشیدن، فشار خون بالا، کلسترول بالا یا دیابت از شایعترین عواملی هستند که منجر به سکته مغزی میشوند. پزشک با بررسی و معاینه بیمار میتواند تصمیم بگیرد که آیا میتواند خطر سکته مغزی را از طریق اقدامات ساده سبک زندگی مانند رژیم غذایی آگاهانهتر، کنترل وزن، ورزش منظم کاهش دهد. یا اینکه باید از داروهای سکته مغزی استفاده کند. همچنین نوع خاصی از سکته مغزی از طریق فیبریلاسیون دهلیزی ایجاد میشود. اگر تپش قلب نامنظم دارید باید سریعا به پزشک مراجعه کنید.
داروهای سکته مغزی؛ ضد لخته خون
یکی از دلایل سکته مغزی لخته خون است. بیشتر افرادی که دچار سکته مغزی میشوند به دلیل ایجاد لخته در خون آنها است. پزشکان به افرادی که سکته مغزی داشتند برای جلوگیری از تشکیل مجدد لخته خون، برای آنها داروهای ضد لخته خون تجویز میکنند.
داروهای ضد انعقاد خون
هدف پزشک از تجویز داروهای ضد انعقاد خون این است که از لخته شدن خون جلوگیری کند. داروهای ضد انعقاد خون، در عین حال که از تشکیل لخته خون جلوگیری میکنند، رشد آنها را نیز کمتر میکنند. داروی وارفارین و هپارین از داروهای رایج ضد انعقاد خون هستند. این داروها تهاجمی هستند. پزشک اگر متوجه شود بیمار ضربان قلب نا منظم دارد اصولا داروهای ضد انعقاد خون را تجویز میکند.
بیشتر بخوانید: درمان فلج مغزی چیست؟ + آشنایی با انواع روشهای درمان
داروهای سکته مغزی؛ ضد پلاکت
داروهایی مانند کلوپیدوگرل و پلاویکس، داروهایی هستند که برای پیشگیری از تشکیل لخته خون استفاده میشوند. لخته خون وقتی تشکیل میشود که پلاکتهای خون به یک دیگر بچسبند. درواقع داروهای ضد پلاکت، چسبیدن پلاکتها را به یک دیگر دشوار میکنند. درنتیجه این امر باعث میشوند که سکته مغزی رخ ندهد.
داروهای فیبریلاسیون دهلیزی
بیمارانی که دچار ضربان قلب نا منظم هستند و آریتمی قلبی دارند، احتمال سکته مغزی در آنها پنج برابر بیشتر از سایر افراد است. داروهایی که میتوانند در این مورد کمک کننده باشند، آسپرین و وارفرین است.
داروهای ضربان قلب
پزشک معمولا داروهای ضربان قلب را برای جلوگیری از ضربان قلب بالا تجویز میکنند. همچنین این داروها اصولا با داروهای فشار خون مصرف میشوند. داروهای جلوگیری از ضربان قلب عبارتند از؛ داروهای بتا بلاکر، کاردوکسین، دیجیتک و لانوکسین. این داروها سرعت جریان الکتریکی را از قلب کمتر میکنند.
داروهای سکته مغزی؛ ریتم قلب
وقتی ریتم و ضربان قلب بیمار متغییر شود، پزشک از داروهایی برای کنترل و حفظ ریتم قلب او استفاده میکند. این داروها عبارتند از؛ کینیدین، فلکائینید، تامبوکور، پروپافنون و ریتمول. دیگر داروهایی که میتوانند مشابه این داروها عمل کنند عبارتند از؛ سوتالول، بتاپیس، سورین، آمیودارون، کوردارون و پاسرون.
داروهای کلسترول
افرادی که پس از سکته مغزی به پزشک مراجعه میکنند، پزشک برای آنها داروهایی تجویز میکنند که سطح کلسترولشان را کاهش دهد. معروفترین دارو برای کاهش کلسترول استاتین است. استاتین میتواند خطر حمله سکته مغزی را کاهش دهد. حتی اگر کلسترول LDL بیمار کمتر از حد نرمال باشد پزشک میتواند این دارو را برای آن تجویز کند.
استاتینهای فروشی در جهان عبارتند از:
- آتورواستاتین (Atorvastatin) یپیتور (Lipitor)
- فلوواستاتین (Fluvastatin) لسکول (Lescol)
- لوواستاتین (Lovastatin) آلتو پرو (Altoprev)
- پیتاواستاتین (Pitavastatin) لیوالو (Livalo)
- پراواستاتین ((Pravastatin پراواکول (Pravachol)
- روزوواستاتین (Rosuvastatin) کرستور (Crestor)
- سیمواستاتین (Simvastatin) زوکور (Zocor)
بیشتر بخوانید: درای نیدلینگ چیست؟ با این روش درمانی نوین آشنا شوید
داروهای فشار خون
یکی دیگر از دلایل سکته مغزی، فشار خون بالا است. به همین دلیل یکی از داروهای تجویزی پزشکان برای جلوگیری از سکته مغزی، داروهای فشار خون است. فشار خون بالا میتواند پلاکتهای خون را بشکند و لخته خون تشکیل دهد. داروهای فشارخون از تشکیل لخته خون جلوگیری می کنند.
داروهای فشار خون مورد استفاده در این نوع درمان عبارتند از:
- مهار کنندههای آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین
- بتا-بلاکرها (Beta-blockers)
- مسدود کنندههای کانال کلسیمی
داروهای ضدافسردگی
یکی از عواقب شایع بعد از سکته مغزی افسردگی و استرس و اضطراب است. پزشکان برای درمان افسردگی بعد از سکته مغزی از داروهای ضد افسردگی استفاده میکنند. داروهای ضد افسردگی عبارتند از: سرتونین، سرترالین، زلفت،سیتالوپرام، سلکسا، پاروکستین، بریسدل، پاکسیل، پاکسیل سی آر، پکسوا، فلوکستین، پروزاک و راپیفلوکس.
کلام آخر
درمان سکته مغزی نیاز به تخصص خاصی دارد. بنابراین درمان باید تحت نظر پزشک فوق تخصص مغز و اعصاب صورت گیرد. از آنجایی که مغز در هنگام سکته مغزی آسیب می بیند، سلولهای مغز به سرعت میمیرند. مراحل درمان باید در سریعترین زمان ممکن آغاز شود تا میزان آسیب به حداقل برسد. درمان سکته مغزی با توجه به نوع آن شامل، کار درمانی، فیزیوتراپی، دارو درمانی و.. میشود.
ما در این مقاله به معرفی داروهایی که برای درمان سکته مغزی استفاده میشود پرداختهایم. داروهایی که برای درمان سکته مغزی استفاده میشوند انواع مختلفی دارند که هر کدام نحوه عملکرد متفاوتی دارد. سکته مغزی همیشه نیاز به درمان طولانی مدت دارد. کاردرمانی میتواند با اختلالات حرکتی مقابله کند. فیزیوتراپی میتواند در یادگیری و بازگشت عملکرد اندام های حرکتی مفید باشد.