تهران، میدان شهدا، ابتدای پیروزی، ساختمان نگار آزما

تاندون دست و فیزیوتراپی راه حلی برای ترمیم آن

تصویر تاندون دست - دینا کلینیک

تاندون چیست؟ تاندون به رشته‌های سفتی گفته می‌‌شود که عضله را به استخوان متصل می‌کند. معمولا آسیب دیدگی تاندون در نزدیکی مفاصل بدن از قبیل مفصل شانه، آرنج و زانو یا مچ پا رخ می‌دهد. پزشکان برای توصیف آسیب دیدگی تاندون از عبارات تاندونیت یا تاندینیت استفاده می‌کنند. ترمیم تاندون دست موضوعی است که در این مقاله به آن می‌پردازیم.

 منظور از تاندونیت این است که بدن به ترمیم آسیب دیدگی تاندون می‌پردازد و بروز واکنش التهابی برای کمک به درمان آسیب دیدگی طبیعی است. در صورتی که تاندونیت به خوبی کنترل شود کاملاً بهبود پیدا خواهد کرد. مشکل واقعی زمانی به وجود می‌‌آید که سرعت ترمیم تاندون از سرعت آسیب دیدگی آهسته تر باشد. به عبارت دیگر پارگی‌های میکروسکوپی در تاندون قبل از بروز آسیب مجدد بهبود پیدا نمی‌کند.

 این امر باعث بروز تغییرات ساختاری در سطح سلولی تاندون و تحلیل رفتگی آن خواهد شد. از این وضعیت تحت عنوان تاندونیت یا تاندنیوپاتی یاد می‌‌شود. هنگامی ‌که تاندون به این مرحله می‌رسد باید هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کرد تا به کمک فیزیوتراپی به درمان مشکل ایجاد شده بپردازد.

در دست دو گروه تاندون وجود دارد:

1) تاندونهای اکستنسور که از بازو و پشت دست تا انگشتان کشیده شده و به شما امکان میدهند انگشتان خود را صاف کنید.

2) تاندون های فلکسور که از بازو، مچ و کف دست گذشته و به شما اجازه میدهند انگشتان خود را خم کنید.

تصویر تاندون دست - دینا کلینیک

دلایل پارگی تاندون دست

برخی از تاندون‌ها سطحی هستند و به راحتی قابل دسترسی هستند، برای نمونه انگشتان خود را مشت کرده و دست دیگر خود را کمی بالاتر از مچ قرار داده و مچ خود را خم و راست کنید، در این حالت تاندون عضلات فلکسور به راحتی قابل تشخیص هستند. 

عوارض پارگی تاندون دست به راحتی قابل لمس هستند. برخی دیگر از تاندون‌ها در لایه‌های عمیق‌تری قرار دارند و به راحتی دچار آسیب نمی‌شوند. در هر حال دلایل زیر می‌توانند پارگی تاندون را به دنبال داشته باشند:

1) ضربه مستقیم: ضربه مستقیم اگر شدید باشد می‌تواند پارگی تاندون را به دنبال داشته باشد. ضربه ممکن است ناشی از برخورد جسم تیز مانند شیشه یا چاقو باشد. همچنین ضربات سنگین مانند تصادفات یا ورزش‌هایی مانند والیبال و بسکتبال که با دست انجام می‌شوند، ممکن است این عارضه را موجب شوند. 

2) افزایش سن:  با افزایش سن میزان گردش خون کاهش پیدا می‌کند و در نتیجه خون کمتری به تاندون‌ها خواهد رسید. این فرایند باعث خواهد شد که تاندون‌ها مقاومت خود را از دست بدهند و با کمترین فشار پاره خواهند شد. 

3) بلند کردن وزن زیاد: در حالتی که عضله در حداکثر کشش خود قرار دارد در صورت وارد کردن فشار بیشتر ممکن است تاندون عضله پاره شود. این حالت در افراد پیر بیشتر رشد خواهد داشت. همچنین در باشگاه‌های بدن سازی امکان این خطر دور از ذهن نیست. 

4) برخی از بیماری‌ها: برخی از بیماری‌های مربوط به عضله و استخوان در صورتی که درمان نشوند ممکن است پارگی تاندون را به دنبال داشته باشد. برای نمونه بیماری آرتریت روماتوئید ممکن است چنین عارضه‌ای را به دنبال داشته باشد. 

5) برخی از داروها: داروها به عنوان راهی برای درمان بیماری‌ها به کار گرفته می‌شوند، اما برخی از آن‌ها دارای عوارض جبران ناپذیری هستند. در این مورد خاص تزریق استروئید به تاندون که برای درمان تاندونیت کاربرد دارد یا برخی از آنتی بیوتیک‌ها ممکن است سبب این مشکل شوند.

جراحی ترمیم تاندون

در عمل ترمیم تاندون برای یافتن انتهای تاندون جدا شده و سپس اتصال تاندونها به یکدیگر در دست یک برش ایجاد میشود. دسترسی به تاندونهای اکستنسور آسان بوده و بنابراین ترمیم آنها نسبتاً ساده است. تاندونهای اکستنسور بسته به نوع آسیب در بخش حوادث و اورژانس با استفاده از بی حسی موضعی برای بی حس کردن ناحیه آسیب دیده ترمیم میشوند. ترمیم تاندونهای فلکسور بدلیل دشوار بودن دسترسی به آن ها پیچیدهتر است و در بسیاری از موارد نیز نزدیک به اعصاب مهم قرار دارند. ترمیم تاندون فلکسور معمولاً باید تحت بیهوشی عمومی در اتاق عمل توسط یک جراح پلاستیک یا ارتوپد باتجربه و متخصص در جراحی دست انجام شود.

اتصال مجدد تاندون به استخوان

در این جراحی تاندون دوباره به استخوان بخیه زده میشود. همچنین ممکن است از آتل داخلی استفاده شود تا تاندون دوباره به استخوان متصل شود.

اتصال مجدد دو سر تاندون پاره شده

در این جراحی انتهای دو سر تاندون بریده شده به هم دوخته می شود.

هر دو این تکنیک ها را میتوان برای آسیبهای فلکسور و اکستانسور انجام داد. در واقع جراحی ترمیم تاندون یک جراحی تهاجمی است و متعاقباً زمان بهبودی تحت تأثیر عوامل مختلفی میباشد. بهبودی کامل پس از جراحی اکستنسور و فلکسور تقریباً 12 هفته است. معمولاً بلافاصله پس از پارگی تاندون، جراحی انجام میشود و برنامه فیزیوتراپی به دنبال آن آغاز میشود.

تصویر تاندون دست - دینا کلینیک

فیزیوتراپی قبل از جراحی ترمیم تاندون

فیزیوتراپی قبل از عمل تاندون دست با هدف محافظت از بروز آسیب اولیه و کمک به کاهش عوارض و زمان پس از توان بخشی انجام می شود. درمانهایی که در این مرحله قابل انجام است شامل موارد زیر است:

1) سرما درمانی، برای به حداقل رساندن تورم

2) مهاربندی محافظتی برای پشتیبانی و کاهش خطر انقباض

3) مدیریت و آموزش درد

بیشتر بخوانید: همه چیز درباره نوار عصب و عضله تهران

بهبودی بعد از عمل ترمیم تاندون دست

زمان بازگشت به خانه به میزان آسیب دیدگی دست بستگی دارد. پس از رفع بیهوشی و انجام هماهنگیهای لازم برای مراقبتهای بعد از عمل، احتمالاً میتوانید همان روز به خانه بازگردید.

پس از عمل

اگر بیهوشی عمومی داشته باشید پس از عمل در اتاق ریکاوری بیدار میشوید و برای کمک به نفس کشیدن احتمالاً روی صورت شما ماسک اکسیژن قرار خواهند داد.

همچنین کمی احساس خواب آلودگی میکنید.

اگر بی حسی منطقهای یا موضعی داشته باشید میتوانید زودتر به بخش بازگردید اما بازوی شما برای چند ساعت بیحس و در حالت آویزان قرار خواهد داشت.

بالا بردن دست در یک آویز (بانداژ بزرگی که برای حمایت از یک قسمت از بدن طراحی شده است.) برای کنترل التهاب (تورم) دست، عملی طبیعی است.

دست پس از عمل احتمالاً کبود و متورم است. با از بین رفتن ماده بیهوشی درد را تجربه خواهید کرد. لازم است برای تکسین درد تا دو هفته از داروهای مسکن مانند ایبوپروفن استفاده کنید.

معمولاً اینگونه است که نمیتوانید رانندگی کنید بنابراین شاید به شخصی احتیاج داشته باشید که شما را به خانه ببرد.

اگر تنها زندگی میکنید و بیهوشی عمومی داشتهاید احتمالاً به شما توصیه شود که یک شب را در بیمارستان بمانید.

همچنین اگر قبل از رفتن به خانه به درمان دستی نیاز داشته باشید، لازم است یک شب را در بیمارستان بگذرانید.

علائم بعد از جراحی ترمیم تاندون دست

به دنبال جراحی ترمیم تاندون دست، دست بخیه زده میشود، بانداژ می شود و به مدت (5-4 هفته) در یک آتل محافظ به منظور محافظت از ترمیم و به حداکثر رساندن توان ترمیم، قرار می گیرد. مراقبت از دست پس از جراحی بسیار حائز اهمیت است زیرا تاندونها بسیار ضعیف و در برابر آسیب دیدگی مجدد آسیب پذیر هستند. علائم رایجی که به دنبال جراحی ترمیم تاندون دست بروز می کنند، عبارتند از:

1) تورم و کبودی

2) درد و سفتی

3) دامنه حرکت و قدرت کاهش مییابد.

4) بی حسی که معمولاً خود به خود برطرف میشود.

تصویر تاندون دست - دینا کلینیک

بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی کف لگن و مواردی مهمی که حتما باید بدانید

فیزیوتراپی بعد از جراحی ترمیم تاندون دست

به دنبال جراحی ترمیم تاندون دست، متخصص ارتوپدی یا فیزیوتراپ میتواند بلافاصله ارزیابی کاملی از دست انجام داده و یک برنامه توان بخشی شخصی ویژه نیازهای هر فرد تهیه کند. توان بخشی نه تنها بر روی بازگرداندن حرکت و قدرت بلکه بر فعالیتهای مورد نیاز برای بازگشت به کار فعال، انجام سرگرمیها و ورزش تاثیرگذار خواهد بود. درمان پس از جراحی آغاز میشود و بهبودی کامل طی 12 هفته بعد قابل مشاهده است.

هفتههای (اول تا سوم) بعد از جراحی تاندون دست

فیزیوتراپی اولیه حول نظارت دقیق بر زخم و کنترل درد خواهد بود. این مرحله اولیه به منظور جلوگیری از پارگی مجدد تاندون و تقویت ترمیم تاندون لازم است. درمان اولیه شامل موارد زیر است:

1) سرما درمانی

2) مدیریت درد

3) الکتروتراپی

4) آتل بستن به دست

5) حرکات منفعل کنترل شده مچ دست و انگشتان

6) حرکات فعال آرنج و شانه برای جلوگیری از سفتی، از دست دادن حرکت و قدرت

7) تشخیص عفونت زخم

تصویر تاندون دست - دینا کلینیک

هفتههای (چهارم تا ششم) بعد از جراحی تاندون دست

پس از سه هفته فیزیوتراپی، برنامه فیزیوتراپی بر ادامه و پیشرفت تمرینات برای افزایش دامنه حرکتی، آزاد سازی ساختارهای محکم و ایجاد قدرت در انگشتان شما خواهد بود. درمان ها شامل موارد زیر خواهد بود:

1) مدیریت درد و زخم

2) مدیریت اسکار

3) آتل بستن دست

4) افزایش حرکات منفعل مچ دست و دست

5) افزایش دامنه حرکتی برای کمک تاندون آسیب دیده

هفتههای (هفتم تا دوازدهم) بعد از جراحی تاندون دست

در مراحل بعدی فیزیوتراپی، بهبودهای چشمگیری در حرکت و قدرت مشاهده خواهد شد. اکنون لازم است تعداد جلسات خود را با فیزیوتراپ افزایش دهید تا حرکات دست را به حداکثر برسانید و عملکرد قبلی را بازیابید. درمان شامل موارد زیر خواهد بود:

1) شروع تمرینات تقویت کننده

2) دامنه کامل منفعل تمرینات حرکتی

3) افزایش دامنه حرکتی

4) تمرینات تقویت کننده مچ دست و انگشت

5) تقویت تاندون ترمیم شده

6) ماساژ بافت نرم

7) تمرینات فعالیت عملکردی

پس از 12 هفته فیزیوتراپی در زمینه حرکت و قدرت پیشرفت چشمگیری پیدا خواهید کرد. فیزیوتراپی دانش و تمرینات لازم برای به حداکثر رساندن موفقیت جراحی را به شما ارائه میدهد و شما را قادر میسازد به حداکثر عملکرد و استفاده از دست برسید.

امتیاز شما به این مطلب

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *